به گزارش اکوایران، پس از آن‌که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، پنج‌شنبه‌شب مشاور امنیت ملی خود، مایک والتز، را برکنار کرد، فردی را برای جایگزینی او برگزید که مواضع نرم‌تری نسبت به روسیه داشت و آمادگی خود را برای همراهی کامل با رویکرد سیاست خارجی او در قبال ایران، غزه و چین نشان داده بود.

ترامپ برای این انتخاب نیاز نداشت راه دوری برود. با انتصاب مارکو روبیو به عنوان مشاور ارشد سیاست خارجی کاخ سفید - در کنار مسئولیت اصلی‌اش به عنوان وزیر امور خارجه - رئیس‌جمهور به یک رقیب سیاسی پیشین روی آورد؛ کسی که در سه ماه نخست دولت، به‌عنوان یک همراه وفادار، در خدمت اهداف دولت و بازتاب‌دهنده مطمئنی برای دستور کار رئیس‌جمهور بوده است.

به نوشته نیویورک تایمز، اکنون روبیو قرار است این دستور کار را هم در داخل کاخ سفید و هم از مقر وزارت خارجه هدایت کند، حتی در حالی که استیو ویتکاف، دوست دیرین ترامپ، همچنان مسئول اصلی مذاکرات است و وظیفه دارد برای پایان جنگ‌های اوکراین و غزه راه‌حلی بیابد و با ایران بر سر برنامه هسته‌ای‌اش به توافق برسد.

لزلی وینجاموری، مدیر برنامه ایالات متحده و قاره آمریکا در مؤسسه تحقیقاتی چتم هاوس در لندن، گفت: «روبیو آماده است با مسیر ترامپ همسو شود و از آن پیروی کند. چیزی که در سراسر این دولت شاهدش هستیم این است: وفاداری در درجه اول قرار دارد - وفاداری به شخص، وفاداری به مأموریت.»

اما او افزود که با تمرکز این حجم از قدرت سیاست خارجی در دست یک فرد، ترامپ ممکن است این امکان را از دست بدهد که بتواند دیدگاه‌های متفاوت یا مشاوره‌های رقیب را بشنود. او گفت: «در این صورت، شما فقط تعداد نقاط احتمالی را کاهش می‌دهید که ممکن است کسی بگوید: وای، به این اطلاعات نگاه کن که برخلاف چیزی‌ست که فکر می‌کردیم».

نزدیکتر به ترامپ

سمت جدید روبیو که معمولاً مستلزم حضور دائمی مشاور امنیت ملی در کاخ سفید و نزدیک به رئیس‌جمهور است، احتمالاً توانایی او برای سفر به سراسر جهان به‌عنوان دیپلمات ارشد آمریکا را بیش از پیش محدود خواهد کرد. این امر فضای بیشتری در اختیار ویتکاف قرار می‌دهد تا به‌رغم نداشتن تجربه چندان در سیاست خارجی، به مذاکراتش در سطح جهانی ادامه دهد. اما اگر روبیو وقت بیشتری را در دفتر جدید خود در طبقه اول بال غربی کاخ سفید - در چند قدمی دفتر بیضی - بگذراند، احتمالاً بیشتر از هر زمانی به گوش ترامپ نزدیک خواهد بود.

استیو ویتکاف

در مورد روسیه، احتمال مخالفت مارکو روبیو با ترامپ بسیار کمتر از مایک والتز است؛ کسی که دیدگاه‌های تندتر و سنتی‌تری در قالب یک جمهوری‌خواه متمایل به سیاست‌های مداخله‌جویانه داشت. به گفته‌ی منبعی آگاه، والتز تا روز دوشنبه گذشته نیز در جلسات داخلی از تحریم‌های شدید علیه روسیه در صورت عدم توافق برای پایان دادن به جنگ در اوکراین دفاع کرده بود. با این حال، ترامپ به‌طور علنی نشانه‌ای از تمایل به چنین گزینه‌ای نشان نداده است.

بر پایه‌ی اظهارات سه نفر از افراد نزدیک به رئیس‌جمهور، تندروی والتز، انتقادهایش از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، و حمایت‌های گذشته او از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، باعث شده بود که در درون دولت، بدبینی زیادی نسبت به او وجود داشته باشد

دولتی با صدای واحد

با خروج والتز از کاخ سفید، یکی از مقام‌های ارشدی که به‌صورت غیررسمی پل ارتباطی میان رهبران خارجی و ترامپ بود، دیگر در دسترس نخواهد بود. اما ارتقای جایگاه روبیو به‌روشنی نشان می‌دهد که رئیس‌جمهور در پی آن است که در قبال اوکراین، خاورمیانه، روسیه و چین، پیام سیاست خارجی دولتش را با صدایی واحد و هماهنگ منتقل کند.

روبیو، به‌عنوان سناتوری از ایالت فلوریدا، پس از حمله‌ی روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ از منتقدان سرسخت روسیه و حامی پرشور زلنسکی بود. اما در جایگاه وزیر امور خارجه، روبیو در میان جمعی از مقامات دولت قرار گرفته که هشدار می‌دهند ترامپ ممکن است به راحتی از حمایت از این کشور بحران‌زده دست بکشد.

روبیو در میانه‌های ماه آوریل، زمانی که با رهبران اروپایی درباره‌ی آتش‌بس در اوکراین دیدار می‌کرد، به خبرنگاران گفت: «ما باید ظرف چند روز آینده بفهمیم که آیا این مصالحه در کوتاه‌مدت قابل انجام است یا نه. چون اگر نباشد، فکر می‌کنم که ما از آن عبور خواهیم کرد».

کاخ سفید ترامپ روبیو والتز بسنت هگست

روبیو همچنین در خصوص درگیری میان اسرائیل و حماس در غزه، کاملاً هم‌راستا با رئیس‌جمهور موضع‌گیری کرده و بارها گفته است که «حماس باید ریشه‌کن شود.» پس از آن‌که ترامپ پیشنهاد داد فلسطینی‌ها از این منطقه خارج شوند تا جا برای پروژه‌ای موسوم به «ریویِرای غزه» فراهم شود، روبیو در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «ایالات متحده آماده است رهبری کند و دوباره غزه را زیبا کند.»

روبیو همانند رئیس‌اش، چین را «بزرگ‌ترین تهدید» برای آمریکا می‌داند و از مدافعان پرشور تمایل ترامپ به تصاحب گرینلند و کانال پاناما بوده است. روبیو در اظهاراتی در ماه گذشته، از بیان این‌که آیا رئیس‌جمهور احتمال استفاده از زور برای تصرف گرینلند را منتفی می‌داند یا نه، خودداری کرد. او گفت: «چیزی که ما اجازه آن را نخواهیم داد این است که چین وارد شود، پول هنگفتی پیشنهاد دهد و باعث وابستگی آن‌ها به چین شود. اگر یک قدرت خارجی مانند چین، روسیه یا هر کس دیگر به گرینلند دست‌اندازی کند، من هیچ احتمالی را منتفی نمی‌دانم.»

مذاکره با ایران

در حالی‌که روبیو بارها هشدار رئیس‌جمهور را مبنی بر اینکه ایالات متحده اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد تکرار کرده، او همچنین از دستور ترامپ برای پیگیری توافق دیپلماتیکی که نیاز به اقدام نظامی را از بین ببرد، پیروی کرده است. روبیو پنج‌شنبه شب در گفت‌وگو با شبکه فاکس‌نیوز درباره ایران گفت: «این بهترین فرصتی‌ست که آن‌ها خواهند داشت. رئیس‌جمهور ترامپ، رئیس‌جمهور صلح است. او خواهان جنگ نیست.»

در هفته‌های اخیر، استیو ویتکاف رهبری مذاکرات با ایران را برعهده داشته، اما روبیو نیز در این زمینه بسیار فعال بوده و تأکید کرده که هر توافقی باید شامل دست کشیدن ایران از غنی‌سازی اورانیوم باشد - حتی برای استفاده در راکتورهای برق هسته‌ای. مقامات ایران این درخواست را به‌صراحت رد کرده‌اند و می‌گویند که حق تولید اورانیوم را دارند.

هال برندز، استاد و صاحب کرسی هنری کیسینجر در دانشگاه جانز هاپکینز، گفت: «از این تحول می‌توان این‌گونه برداشت کرد که والتز در موضوعاتی مانند اوکراین و ایران با ترامپ هم‌سو نبود و  بیش از اندازه تندرو بود».