به گزارش اکوایران، روشیر شارما، اقتصاددان و نویسنده هندی تبار در مقاله‌ای در نشریه فایننشیال تایمز تحلیل می‌کند که با کمرنگ شدن تب «استثناگرایی آمریکایی»، اروپا و حتی چین به عنوان مقاصد جدید سرمایه ظهور کرده‌اند. اما منطقه آمریکای لاتین بهترین عملکرد را در جهان داشته است؛ سهام آن برحسب دلار حدود 21 درصد رشد داشته است، که بسیار بالاتر از اروپا و میانگین بازده شش درصدی در بازارهای نوظهور است.

پس از افزایش سریع رشد بازار ایالات متحده در سال‌های اخیر، سرمایه‌گذاران جهانی به دنبال تخصیص مجدد سرمایه به بازارهای آسیب‌دیده، از جمله آمریکای لاتین هستند. بیشتر کشورهای این منطقه در فهرست اهداف تعرفه‌ای دونالد ترامپ قرار ندارند و همین مساله آن را به پناهگاهی در برابر جنگ‌های تجاری تبدیل کرده است. اما دلیل کمتر دیده‌شده برای رونق بازارهای این منطقه، تغییر مسیر سیاست در آن است.

چرخش به راست در واکنش به ناکامی چپ

شارما از سباستین پینرا، رئیس‌جمهور سابق شیلی نقل قول می‌کند که آمریکای لاتین «در زمان‌های خوب به چپ و در زمان‌های بد به راست می‌چرخد. پس از دهه پررونق ۲۰۰۰، بسیاری از پوپولیست‌های چپ‌گرا به قدرت رسیدند و در دهه گذشته منطقه را به عقب رانده‌اند. رشد بهره‌وری به شدت منفی شد و بدترین وضعیت در میان تمام مناطق داشت، و به همین دلیل، اوضاع سیاسی دوباره در حال تغییر است.

رهبران قدرتمند چپ، غرایز چپ‌گرایانه خود را تحت فشار بازار مهار می‌کنند. لوئیز لولا دا سیلوا، رئیس‌جمهور برزیل قول یک جایزه در روز را داده بود، اما اکنون نشانه‌هایی از انضباط مالی را نشان می‌دهد. کلودیا شینباوم، رئیس‌جمهور مکزیک نیز سیاستی موسوم به «ریاضت جمهوری‌خواهانه» را در پیش گرفته است، که با سیاست‌های مالی سخت‌گیرانه‌تر و حمایت بیشتر از کسب‌وکارها همراه است.

راست کلاسیک در صحنه

کشورهای دیگر اما قاطعانه به سمت دولت محدود و اصلاحات بازار آزاد راست سنتی روی آورده‌اند. اگرچه خاویر میلی، رئیس جمهوری آرژانتین که به عنوان کپی لاتین ترامپ شناخته می‌شود، به جای افزایش تعرفه‌ها، به دنبال توافق‌های تجاری است و به‌طور مداوم دولت را کوچک می‌کند؛ اقداماتی که نتیجه آن چرخشی چشمگیر در اقتصاد و بازارهای مالی کشور است.

افزایش حمایت از اقتصاد بازار

سهم رای‌دهندگانی که معتقدند «اقتصاد بازار» بهترین مسیر پیش‌روست، به شکل غیرمعمولی افزایش یافته و به 66 درصد رسیده است. اما این تغییر روحیه به سمت راست در برهه‌ای حساس رخ می‌دهد؛ امسال و سال آینده، برنامه انتخاباتی بسیار شلوغی در آمریکای لاتین درحال وقوع است و مردم در کشورهایی که ۸۵ درصد از تولید ناخالص داخلی منطقه را تشکیل می‌دهند، به پای صندوق‌های رای می‌روند.

گسترش نفوذ رهبران راست‌گرا در اکوادور و شیلی

دانیل نوبوآ، رئیس جمهور راست‌گرای اکوادور ماه گذشته پیروزی غیرمنتظره و بزرگی را بر رقیب خود به‌دست آورد. مرحله بعدی نیز آرژانتین است؛ انتظار می‌رود خاویر میلی حزبش را در انتخابات پارلمانی ماه اکتبر به پیروزی برساند.

رسانه‌های اجتماعی در سراسر این منطقه درباره «مدل میلی» صحبت می‌کنند. رقبای راست‌گرا در شیلی در نظرسنجی‌های پیش از انتخابات جلو هستند. اِوِلین ماتی، نامزد پیشتاز، یک محافظه‌کار مالی است که از بداهه‌پردازی اجتناب می‌کند و رقیب نزدیک او، یوهانس کایزر حتی از او نیز تندروتر است؛ یکی از مشاوران او مجسمه کوچکی از میلی روی میز نگه می‌دارد که اره برقی در دست دارد؛ وسیله‌ای که نمادی از کاهش شدید هزینه‌های دولت از سوی اوست.

پیشتازی راست گرایان در انتخابات کلمبیا

نامزدهای پیشتاز در انتخابات همگی از جناح راست هستند. گوستاوو پترو، اولین رهبر چپ‌گرای کلمبیا از زمان استقلال در سال ۱۸۱۰، درگیر رسوایی است، به طوری که اقدامات او برای افزایش کنترل دولت بر بخش‌های مختلف، کسری مالی را به شدت افزایش داده و این کشور نفت‌خیز را به یک واردکننده گاز کمک تبدیل کرده است. اما جانشین منتخب پترو، در نظرسنجی‌ها از دو نامزد راست‌گرا عقب است.

نارضایتی گسترده از دولت چپ‌گرای پِرو

در پِرو هم شرایط مشابهی دیده می‌شود؛ بیشتر نامزدهای مطرح از جناح راست هستند و دینا بولوارته، رئیس‌جمهور فعلی، بیش از پیش هدف انتقادها قرار گرفته است. او به فساد و بی‌توجهی به مشکلات مردم متهم شده، آن هم در حالی‌که بسیاری از مردم برای تامین نیازهای اولیه مثل غذا در مضیقه‌اند. محبوبیت بولوارته به تنها ۳ درصد رسیده است، که شاید پایین‌ترین سطح در جهان باشد. سه نامزد اصلی انتخابات همگی در جناح راست میانه دسته‌بندی می‌شوند.

کاهش محبوبیت لولا در برزیل

در برزیل نیز میزان محبوبیت لولا اخیرا به پایین‌ترین حد خود رسیده است. اقتصاد این کشور درحال رشد است، اما رای‌دهندگان از افزایش قیمت‌ها و جرم و جنایت خشمگین هستند. در انتخابات محلی ماه اکتبر گذشته، رای‌دهندگان به جناح چپ پشت کرده و به جناح راست میانه بیشتر از راست افراطی گرایش پیدا کردند. لولا، ۷۹ ساله، مشکلات سلامتی دارد و به نظر می‌رسد که در انتخابات سال آینده جای خود را به سیاستمداری بدهد که به مراتب از او راستگراتر است.

در حالی‌که راست افراطی در بخش زیادی از جهان غرب درحال قدرت‌گیری است، نکته قابل توجه این است که آمریکای لاتین مسیر متفاوتی را در پیش گرفته و به سمت اقتصادهای بسته و ترامپی حرکت نکرده است. در عوض، این منطقه به رهبرانی روی آورده است که دستورکارهایی سنتی‌تر و مبتنی بر بازار آزاد و اقتصادهای باز دارند. این رویکرد می‌تواند شانس کشورهای منطقه را برای رهایی از کاهش رشد اقتصادی و جذب سرمایه‌ در دنیای پس از «استثناگرایی آمریکایی» افزایش دهد.