به گزارش اکوایران، سه‌شنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۴، بازار سرمایه در حالی به کار خود پایان داد که فضایی مثبت و امیدوارانه، هرچند با نشانه‌هایی از احتیاط، بر معاملات روزانه حاکم بود. رشد شاخص کل، جو غالب مثبت در اکثر نمادها و صفوف خرید در برخی گروه‌ها، تصویری از بازاری خوش‌بین اما محتاط را ترسیم کرد. با این حال، کاهش حجم معاملات و افت نسبی ارزش دادوستدها، زنگ هشداری است که فعالان بازار را به بررسی دقیق‌تر تحولات سیاسی و اقتصادی وا‌می‌دارد.

بازار در جریان مذاکرات، نگران و منتظر

بی‌تردید یکی از مهم‌ترین محرک‌های این روزهای بازار، اخبار پیرامون دور جدید مذاکرات در رم است. اگرچه در هفته‌های گذشته کاهش ریسک‌های سیاسی و امید به توافق منجر به صعود شاخص کل بورس از مرز ۳ میلیون واحد و تقویت فضای خوش‌بینی شد، اما حالا به نظر می‌رسد بازار بیش از هر زمان دیگری به سمت احتیاط سوق یافته است.

فاطمه حاج علی کارشناس بورس در رابطه با شرایط فعلی بازار گفت، برخلاف دوره‌های قبلی که بازار با هیجان و خوش‌بینی مفرط به استقبال مذاکرات می‌رفت، این بار نوعی تردید در میان سرمایه‌گذاران قابل مشاهده است. شاید تجربه دوره‌های پیشین که وعده‌ها تحقق نیافت و نتیجه مشخصی حاصل نشد، باعث شده تا فعالان بازار با دیده‌ تردید و هوشیاری بیشتری به دور جدید گفت‌وگوها نگاه کنند.

در واقع، بازار در آستانه یک دوراهی قرار دارد؛ اگر مذاکرات با نتیجه‌ای مثبت و ملموس همراه شود، می‌توان انتظار آغاز دور جدیدی از ورود پول هوشمند و تقویت روند صعودی را داشت. در مقابل، اگر دوباره مذاکرات به تعویق بیفتد یا نتیجه‌ای شفاف حاصل نشود، احتمال عقب‌نشینی بخشی از سرمایه‌گذاران و افزایش عرضه‌ها وجود دارد.

نکته قابل توجه اینجاست که برخلاف تصور عمومی، آنچه در این روزها محرک اصلی رشد بازار بوده، ورود سرمایه‌گذاران جدید و پول تازه‌نفس از بیرون نبوده است. بیشتر نقدینگی فعال در بازار، همان سرمایه‌گذاران قدیمی هستند که از صندوق‌های درآمد ثابت و طلا به سمت بازار سهام چرخیده‌اند.

این جریان پول، هرچند در ظاهر بازار را صعودی نشان می‌دهد، اما رفتاری بسیار شکننده دارد. سرمایه‌گذارانی که با کوچک‌ترین شوک منفی یا شایعه‌ای دچار تزلزل می‌شوند و به سرعت دست به فروش می‌زنند. به همین دلیل است که می‌بینیم پول، نه به صورت گسترده، بلکه به صورت چرخشی میان صنایع مختلف در حرکت است.

در بازار سرمایه هر روز یک صنعت هدف پول قرار می‌گیرد و رشد می‌کند، اما به سرعت پول از آن صنعت خارج شده و به سراغ گروه دیگری می‌رود. این روند مقطعی، موجب شده بسیاری از سهم‌ها تنها رشد کوتاه‌مدتی را تجربه کنند و بازار از یک روند پایدار و منطقی فاصله بگیرد.

کاهش حجم معاملات؛ نشانه‌ای از خستگی بازار؟

حاج علی معتقد است با وجود رشد شاخص و فضای نسبتاً مثبت، کاهش حجم و ارزش معاملات در روز سه‌شنبه نمی‌تواند نادیده گرفته شود. این موضوع از دو منظر قابل تحلیل است؛ نخست، نشانه‌ای از خستگی بازار و تمایل سرمایه‌گذاران به انتظار برای مشخص شدن نتیجه مذاکرات. دوم، کمبود جریان پول تازه که می‌تواند خطرناک باشد، به ویژه اگر هم‌زمان با آن فشار فروش حقوقی‌ها نیز افزایش یابد.

در همین راستا، رفتار برخی حقوقی‌ها نیز به عنوان یکی از چالش‌های جدی بازار مطرح است. عرضه‌های سنگین و بعضاً بدون برنامه این گروه‌ها، نه‌تنها تعادل بازار را بر هم می‌زند، بلکه می‌تواند اعتماد تازه شکل‌گرفته در میان سرمایه‌گذاران خرد را نیز خدشه‌دار کند. پیشنهاد ایجاد تابلویی مجزا برای معاملات حقوقی‌ها و عرضه‌های عمده، ایده‌ای است که گرچه اجرا شدن آن دشوار به نظر می‌رسد، اما نشان می‌دهد که دغدغه جدی نسبت به تأثیر رفتار این نهادها بر بازار وجود دارد.

به گفته این کارشناس بازار سرمایه، برآیند تحلیل‌ها نشان می‌دهد که بازار در یک بزنگاه حساس قرار دارد. در صورت موفقیت مذاکرات و کاهش ریسک‌های سیاسی، می‌توان به تقویت جریان نقدینگی و آغاز دور تازه‌ای از رشد صنایع امیدوار بود. در این حالت، حتی صنایعی که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، می‌توانند به گزینه‌هایی مطمئن برای سرمایه‌گذاری تبدیل شوند.

در مقابل، اگر روند تحولات سیاسی مبهم باقی بماند یا سیگنال‌های منفی مخابره شود، ممکن است بازار وارد فاز اصلاحی شود. به ویژه در شرایطی که جریان نقدینگی تحلیل رفته و سرمایه‌گذاران به دنبال حفظ سودهای کسب‌شده خود باشند.

در چنین شرایطی، توصیه تحلیل‌گران بازار به سرمایه‌گذاران، حرکت با احتیاط، پرهیز از رفتارهای هیجانی و تمرکز بر شرکت‌های بنیادی با ارزش ذاتی بالا و رشد نکرده است. چرا که این سهم‌ها، در صورت بروز سناریوهای منفی، از ماندگاری و مقاومت بیشتری برخوردار خواهند بود و در صورت ادامه روند مثبت، از پتانسیل رشد بالاتری برخوردارند.

حاج علی در مورد آینده بازار گفت، بازار سهام ایران در روزهای میانی اردیبهشت ۱۴۰۴، همچنان میان امید و تردید در نوسان است. آهنگ رشد بازار، هرچند هنوز متوقف نشده، اما نیاز به محرک‌های جدید سیاسی و اقتصادی دارد. ورود جریان پول تازه، کنترل رفتار حقوقی‌ها و تقویت اعتماد عمومی، سه کلید اصلی برای حفظ پویایی بازار در ادامه سال خواهند بود. اما تا آن زمان، ورود و خروج سریع پول ادامه دارد و هر روز، شاهد رشد و نزولی یک صنعتی خواهیم بود.