به گزارش اکوایران، سقوط دولت بشار اسد در سوریه می‌تواند مذاکرات درباره پروژه استراتژیک خط لوله گاز طبیعی قطر را احیا کند؛ پروژه‌ای که طبق گزارش‌ها در سال 2009 توسط بشار اسد رد شد و از آن زمان تاکنون از دستور کار خارج بود.

به نوشته ترکیه‌تودی، در سال 2009، قطر این پیشنهاد را مطرح کرد که یک خط لوله گاز از خلیج فارس به ترکیه احداث شود. در سال 2009، حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر سابق قطر، اعلام کرد: «ما مشتاق هستیم یک خط لوله گاز از قطر به ترکیه داشته باشیم.»

این پروژه 10 میلیارد دلاری به طول 1500 کیلومتر برای این هدف طراحی شده است که گاز را از میدان گازی مشترک بین ایران و قطر (پارس جنوبی) از طریق پایانه‌های توزیع عربستان سعودی، اردن، سوریه و ترکیه، در نهایت به بلغارستان و اتحادیه اروپا صادر کند.

به دلیل نبود خط لوله مستقیم، گاز قطر برای بازارهای غربی کمتر قابل دسترس است و همین موضوع باعث شده است قطر برای انتقال گاز خود به انتقال هزینه‌بر گاز طبیعی مایع (LNG) روی بیاورد.

وزیر انرژی و منابع طبیعی ترکیه حمایت از سرمایه‌گذاری‌های انرژی در سوریه را مورد تأیید قرار داده است. او در رابطه با خط لوله گاز قطر به اروپا از طریق سوریه و ترکیه به‌تازگی اظهار داشته است: «اگر در سوریه ثبات وجود داشته باشد،‌ چراکه نه؛ مسیر باید دارای امنیت باشد. امیدواریم که اینطور باشد و این آرزوی ماست.»

یک مسیر پیشنهادی برای رسیدن خط لوله گاز به ترکیه، از طریق عربستان، اردن و سوریه بوده، در حالیکه پیشنهاد مسیر دیگر برای رسیدن خط لوله به ترکیه از طریق عربستان سعودی، کویت و عراق بوده است.

طبق گزارش‌ها، در صورتی که بشار اسد در سال 2009 موافقت می‌کرد که این پروژه اجرا شود، خط لوله از کنار روسیه عبور می‌کرد و به‌شکل مستقیم در اختیار اروپا قرار می‌گرفت.

خبرگزاری فرانسه مدعی شده بود منطق اسد حفاظت از منافع روسیه، یک تأمین‌کننده اصلی گاز به اروپا بود. همچنین کارشناسان معتقدند که نفوذ روسیه بر سوریه باعث شد بشار اسد این توافق را رد کند تا وابستگی اروپا به گاز روسیه پابرجا بماند.

دوری اتحادیه اروپا از گاز روسیه

تحولات اخیر در روابط اتحادیه اروپا و روسیه، اهمیت تنوع بخشیدن به منابع انرژی را برجسته می‌کند. بر اساس داده‌های شورای اتحادیه اروپا، سهم گاز خط لوله روسیه در واردات اتحادیه اروپا از بیش از 40 درصد در سال 2021 به حدود 8 درصد در سال 2023 کاهش یافته است.

با ترکیب گاز خط لوله و ال‌ان‌جی، سهم روسیه در واردات گاز اتحادیه اروپا اکنون به کمتر از 15 درصد کاهش یافته است. در همین حال، گاز قطر با وجود ذخایر بسیار غنی این کشور، تنها 5 درصد از واردات به اتحادیه اروپا را به خود اختصاص می‌دهد.

با این حال، اتکای فزاینده به گاز طبیعی مایع با معایب قابل توجهی همراه است. هزینه مایع‌سازی، حمل‌و‌نقل و گازی‌سازی مجدد ال‌ان‌جی یک فرآیند بسیار گران‌تر نسبت به انتقال گاز از طریق خط لوله است. علاوه بر این، زنجیره‌های تأمین ال‌ان‌جی در برابر اختلالات ژئوپلیتیکی و نوسانات تقاضای جهانی آسیب‌پذیر هستند و در مقایسه با خطوط لوله مستقیم، پایداری کمتری دارند.