همچنین تغییرات این شاخص در تحلیل نوسانات حساب جاری و حساب سرمایه اهمیت بالایی دارد.برخلاف تصور بیشتر مردم روند تاریخی قیمت واقعی دلار، یکسان نبوده است.

شوک‌های تورمی و کاهش ارزش نسبی ریال در مقابل کالاها، خدمات و ارزهای دیگر پس از دوره‌های ثبات به دلیل بیماری هلندی در اقتصاد نفتی ایران اصلی‌ترین عامل این تغییرات است.

از اصلی‌ترین دلایل مهم دیگر این نوسانات می‌توان به فروپاشی‌های ساختاری یا شرایط خاص شوک شدید منفی عرضه مثل اشغال ایران در شهریور ۱۳۲۰ اشاره کرد.

مهدی دارابی پژوهشگر ارز و دانش آموخته دانشگاه تهران با ارائه مفصل تاریخ تغییرات نرخ ارز در ایران در اندیشکده حکمرانی دانشگاه تهران توضیح می‌دهد.