حمله به «سلمان رشدی» در آستانه احیای برجام، اتفاقی است؟

به گزارش اکوایران، سلمان رشدی، نویسنده مرتد کتاب آیات شیطانی که به ساحت پیامبر اسلام (ص) اهانت کرده بود، در حالی که برای سخنرانی در غرب نیویورک روی صحنه رفت، مورد حمله قرار گرفت.

این حمله حدود ساعت 10:45 صبح اندکی پس از اینکه آقای رشدی برای سخنرانی در مؤسسه Chautauqua روی صحنه رفت، روی داد. این نویسنده پس از آن که بنیانگذار جمهوری اسلامی، آیت الله روح الله خمینی (ره) در سال 1989 حکم مهدورالدم بودن وی را صادر کرد، سال ها در خفا زندگی می‌کرد.

سلمان رشدی کیست؟

سید محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره کننده هسته‌ای در واکنش به خبر سوء قصد به سلمان رشدی، در توییتر خود نوشت: «من برای کسی که سال‌ها علیه اسلام و مسلمانان نفرت پراکنی کرد اشکی نمی‌ریزم. اما آیا چنین چیزی اتفاقی است که درست زمانی که در آستانه‌ی احیای توافق هسته‌ای هستیم آمریکا ادعای ترور بولتن را مطرح می‌کند و سپس چنین حادثه‌ای رخ می‌دهد؟!».

بر اساس گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، به گفته پلیس ایالتی، سلمان رشدی، نویسنده که سال‌ها تحت حفاظت پلیس بود، روز جمعه در حالی که روی صحنه در چاوتاکوا، نزدیک ایری در غرب نیویورک روی صحنه بود، مورد حمله قرار گرفت و ضربات چاقو به گردنش اصابت کرد.

این حمله که دنیای ادبی را تکان داد، حدود ساعت 11 صبح، اندکی پس از آن که آقای رشدی 75 ساله برای سخنرانی در مؤسسه Chautauqua که در تابستان برنامه های هنری و ادبی ارائه می دهد، در غرب نیویورک روی صحنه رفت، رخ داد.

پلیس ایالتی در بیانیه ای اعلام کرد که آقای رشدی با هلیکوپتر به یک بیمارستان محلی منتقل شده است. وضعیت او هنوز مشخص نیست. مشخص نیست که مهاجم چه انگیزه ای داشته است.

لیندا آبرامز، اهل منطقه بوفالو، که در ردیف اول نشسته بود، گفت که مهاجم حتی پس از مهار شدن آقای رشدی به تلاش برای حمله به او ادامه داد. او گفت: «پنج مرد لازم بود تا مهاجم را بیرون بکشند و او همچنان در حال چاقو زدن بود. او فقط عصبانی بود، عصبانی. به شدت قوی و خیلی سریع [عمل کرد]».

ریتا لندمن، متخصص غدد که در حضار حضور داشت، گفت که رشدی ضربات چاقو متعددی از جمله یک ضربه چاقو به سمت راست گردن خود داشته است و زیر بدنش حوضچه ای از خون وجود داشت.

اما او گفت که او به نظر زنده است. خانم لندمن گفت: «مردم می‌گفتند، او نبض دارد، نبضش می‌زند».

آخرین به‌روزرسانی: رشدی هنوز تحت عمل جراحی است/ اعلام هویت مهاجم

* جیمز اوکالاگان، پلیس ایالت نیویورک، در سخنانی به خبرنگاران در خارج از مرکز پلیس ایالتی در جونزتاون نیویورک، جایی که فرد مهاجم در آن نگهداری می شود گفت: "در حال حاضر هیچ نشانه ای از انگیزه وجود ندارد."

* به گفته پلیس، سلمان رشدی همچنان تحت عمل جراحی است. و یک مرد 24 ساله از نیوجرسی در بازداشت است.

* اندرو ویلی، نماینده رشدی، اندکی قبل از ساعت ۷ بعدازظهر به وقت محلی، به‌روزرسانی وضعیت او را ارسال کرد. وی گفت که آقای رشدی دستگاه تنفس مصنوعی دارد و نمی تواند صحبت کند.

* او گفت: «خبرها خوب نیست. سلمان احتمالاً یک چشم خود را از دست خواهد داد. اعصاب بازویش قطع شده، به کبدش ضربه خورده و آسیب دیده است».

​* مقامات هویت مرد بازداشت شده را هادی مطر، 24 ساله، از فیرویو، نیوجرسی، شناسایی کردند. آنها گفتند که روی گرفتن حکم بازرسی کار می‌کنند.

* سلمان رشدی 75 ساله تا ساعت 5 بعدازظهر به وقت نیویورک همچنان تحت عمل جراحی قرار داشت.

* به گفته سرگرد یوجین جی استانیشفسکی از پلیس ایالت نیویورک، مظنون که او را آقای مطر معرفی کرد، به روی صحنه پریده و به آقای رشدی حمله کرد و با  چاقو حداقل یک بار به گردن و حداقل یک بار به شکم او زد.

* استانیشفسکی گفت که آقای رشدی تا رسیدن خدمات فوریت های پزشکی توسط پزشک حاضر در جلسه مداوا شد. او گفت که آقای رشدی به یک مرکز ترومای محلی منتقل شده است.

* وی گفت که آژانسش با F.B.I و کلانتری محلی برای تعیین انگیزه  کار می کند.

* استانیشفسکی گفت، هیچ نشانه فوری وجود نداشت که آقای مطر که در فیرویو نیوجرسی زندگی می کند، با شخص دیگری کار کرده باشد، و ملیت او هنوز مشخص نیست.

* مقامات در حال اخذ حکم بازرسی برای یک کوله پشتی و وسایل الکترونیکی بودند که در موسسه پیدا شده بود. استانیشفسکی گفت که یک کوله پشتی که ظاهراً متعلق به مهاجم بود توسط یک گروه متخصص بررسی شد و مشخص شد که سالم است. محتویات آن نیز بررسی خواهد شد.

* به گفته رئیس مؤسسه، مایکل هیل، آقای مطر یک گذرنامه برای دسترسی به محوطه مؤسسه Chautauqua داشت، درست مانند مهمانان دیگر.

در حال به روزرسانی ...

مشروح خبر

رشدی حدود 10 سال را تحت حفاظت پلیس سپری کرد و پس از آن که آیت‌الله روح‌الله خمینی (ره)، رهبر انقلاب ایران در سال 1989 به دلیل رمان او "آیات شیطانی" که توهین‌ به ساحت پیامبر اسلام (ص) تلقی می‌شد، در خفا زندگی می‌کرد. این کتاب در هند، جایی که او متولد شد، ممنوع شد و بیش از یک دهه از حضور در این کشور محروم بود.

شاهدان گفتند که رشدی به تازگی روی صحنه آمده بود تا سخنرانی صبحگاهی را در آمفی تئاتر 4000 نفری موسسه Chautauqua که هر تابستان در آن محل برنامه های هنری و ادبی به نمایش می‌گذارد، ارائه دهد، که به گفته شاهدان مورد حمله قرار گرفت.

او آنجا بود تا در مورد ایالات متحده به عنوان پناهگاه امنی برای نویسندگان تبعیدی و دیگر هنرمندانی که در معرض آزار و اذیت هستند، بحث کند. قرار بود این گفتگو توسط هنری ریس، یکی از بنیانگذاران یک سازمان غیرانتفاعی پیتسبورگ، شهر پناهندگی، که یک برنامه اقامت برای نویسندگان تبعیدی است، مدیریت شود.

سوزان ناسل، مدیر اجرایی PEN آمریکا، که آزادی بیان را ترویج می‌کند، گفت: «ما نمی‌توانیم به هیچ حادثه‌ای مشابه حمله عمومی به یک نویسنده ادبی در خاک آمریکا فکر کنیم.»

پلیس گفت که یکی از نیروهای مامور در این رویداد ضارب را بازداشت کرد. شخص مصاحبه کننده با رشدی نیز از ناحیه سر آسیب دید.

روایت شاهدان عینی

یکی از شاهدان، بیل واسو، 72 ساله، گفت: «آقای رشدی تازه نشسته بود و در حال معرفی بود که ضارب سریعاً به صحنه رفت و به او حمله کرد. من فقط می‌توانستم مشت‌های او را ببینم که به نوعی به سوی سلمان رشدی می‌کوبد».

آقای واسو گفت که تعدادی از مردم به کمک آقای رشدی شتافتند و به سرعت مهاجم را به زمین چسباندند. سپس از تماشاگران خواسته شد تا با آرامش و به سرعت آمفی تئاتر را ترک کنند.

چندین شاهد گفتند که مهاجم به راحتی توانست خود را به آقای رشدی برساند، روی صحنه دوید و از پشت به او نزدیک شد. الیزابت هیلی، 75 ساله، که در بین تماشاگران بود، گفت: «فقط یک مهاجم وجود داشت.لباس مشکی پوشیده بود. لباس مشکی گشاد به تن داشت. با سرعت برق به سمتش دوید.»

جین بولت، 68 ساله، که بیش از یک دهه است به این کشور آمده است، گفت: این بسیار ترسناک بود و دلم فروریخت. «چطور می‌توانستند پله‌های صحنه را نبندند؟»

شوهر خانم بولت، جان، 85 ساله، که شاهد این حمله بود، گفت: «یک نقص امنیتی بزرگ وجود داشت. این که کسی بتواند بدون هیچ مداخله ای به آن نزدیک شود، ترسناک بود.»

کایل دورشوک، 20 ساله، در زمان حمله به عنوان یک راهنما در آمفی تئاتر کار می کرد. او گفت که حدود 15 فوت با ضارب فاصله داشت و او پس از انداختن کوله پشتی با چاقو شروع به هجوم به صحنه کرد. زمانی که آقای دورشوک فهمید که مشکلی پیش آمده، حمله شروع شده بود.

آقای دورشوک گفت که امنیت در مؤسسه ضعیف است و به نظر نمی رسد که هیچ تدابیر اضافی برای بازدید آقای رشدی وجود داشته باشد. او گفت: «این فضا بسیار باز است، بسیار در دسترس است، این یک محیط بسیار آرام است. به نظر من چیزی شبیه به این فقط منتظر بود که اتفاق بیفتد».

دیوید گریوز، 78 ساله، که در بخش میانی آمفی تئاتر نشسته بود، گفت که رشدی هنوز نشسته بود که مهاجم به صحنه رسید و به سمت او ضربه زد. او گفت: «همه چیز در عرض چند ثانیه رخ داد».

راجر وارنر از کلیولند، اوهایو، با همسرش در ردیف اول سالن آمفی تئاتر نشسته بود که رشدی مورد حمله قرار گرفت. آقای وارنر گفت که مردی قد بلند و لاغر اندام را دیده است که از سمت چپ به روی صحنه پرید و شروع به حمله به سلمان رشدی کرد. ابتدا فکر می کرد آن مرد سه چهار مشت به صورت رشدی زده است. سپس خون را دید. آقای وارنر گفت: «او غرق خون بود و خون روی زمین جاری بود. من خون دور چشمانش را دیدم که روی گونه اش جاری بود.»

واکنش‌ها

کتی هوچول، فرماندار نیویورک در توییتر گفت که به پلیس ایالتی دستور داده است تا در تحقیقات کمک کند و افزود «افکار ما با سلمان و عزیزانش در پی این رویداد وحشتناک است."

سناتور چارلز ای. شومر از نیویورک نیز در رسانه های اجتماعی صحبت کرد و این حمله را "تکان دهنده و وحشتناک" خواند.

آقای شومر نوشت: «این حمله به آزادی بیان و اندیشه است که دو ارزش اساسی کشور ما و مؤسسه چاوتاکوا هستند. امیدوارم آقای رشدی به سرعت و به طور کامل بهبود یابد و مجرم مسئولیت پذیری و عدالت کامل را تجربه کند».

سخنگوی شورای روابط آمریکایی-اسلامی، بزرگترین گروه حقوق مدنی مسلمانان در کشور آمریکا، گفت که او نگران است که مردم پیش از مشخص شدن هویت یا انگیزه مهاجم، عجله کنند تا مسلمانان یا اسلام را به خاطر حمله متهم کنند.

ابراهیم هوپر گفت: «مسلمانان آمریکایی، مانند همه آمریکایی‌ها، هرگونه خشونتی را که هر کسی در جامعه ما را هدف قرار دهد، محکوم می‌کنند. این ناگفته نماند. ما باید وضعیت را رصد کنیم و ببینیم چه حقایقی آشکار می‌شود.»

یکی از نمایندگان بخش منافع ایران در سفارت پاکستان در واشنگتن، که نماینده دیپلماتیک دولت ایران در ایالات متحده است، از اظهار نظر در مورد این حمله خودداری کرد. این نماینده که قبل از قطع تلفن از ذکر نام خود خودداری کرد، گفت: "ما در این موضوع دخالت نمی کنیم."

کتاب کفرآمیز و حکم ارتداد

به نوشته نیویورک‌تایمز، برخی از مسلمانان «آیات شیطانی» را کفرآمیز می‌دانند زیرا به ساحت حضرت محمد پیامبر اسلام (ص) توهین کرده است. این کتاب در هند، جایی که او متولد شد، ممنوع شد و بیش از یک دهه از حضور در این کشور محروم بود.

آیت الله خمینی (ره)، رهبر انقلاب ۱۹۷۹ ایران، در سال ۱۹۸۹ با صدور فتوایی به مسلمانان حکم مهرورالدم بودن رشدی را صادر کرد.

به ادعای این گزارش، دولت ایران علناً به مدت 10 سال از این فتوا حمایت کرد، تا اینکه حداقل در سال 1998، رئیس جمهور ایران، محمد خاتمی، گفت که ایران دیگر از این دستورکار حمایت نمی کند. اما این فتوا به قوت خود باقی است و بنا بر گزارش ها، 3.3 میلیون دلار جایزه از سوی یک بنیاد مذهبی ایرانی تا سال 2012 تعیین شده بود.

به نوشته این روزنامه در سال های اخیر، آقای رشدی از زندگی عمومی بیشتری در شهر نیویورک برخوردار بوده است. در سال 2019، او در یک باشگاه خصوصی در منهتن برای تبلیغ رمان خود، "Quicotte" صحبت کرد. امنیت در این مراسم حاکم بود و رشدی آزادانه کنار مهمانان حاضر شد و پس از آن با اعضای باشگاه شام ​​خورد.

اندرو ویلی، نماینده رشدی، در ایمیلی گفت که وی در حال جراحی است. اما ویلی گفت که او به روز رسانی در مورد وضعیت رشدی ندارد.

ایاد اختر، نویسنده، گفت که در سال‌های اخیر هرگز ندیده است که رشدی پروتکل‌های امنیتی را به همراه داشته باشد، چه در تئاتر، چه برای شام یا روی صحنه در یک رویداد عمومی. اختر، رئیس کنونی قلم آمریکا، گفت که او و رشدی هرگز درباره تهدیداتی که رمان نویس در مورد کتابش «آیات شیطانی» با آن روبه‌رو بود، صحبت نکردند، اما به نظر می‌رسید که او در زندگی‌اش کاملاً راحت است.

رشدی در مصاحبه‌ای در سال گذشته، زمانی که از خانه‌اش در منهتن در زوم صحبت می‌کرد، عادی و راحت بود. او حال و هوای غیررسمی کسی را داشت که مدت ها پیش دوباره وارد جامعه شده بود و از شهرنشینی لذت می برد. از او در مورد مهرورالدم بودنش پرسیده شد، او به سادگی پاسخ داد: "من باید زندگی خود را بکنم."